Kasım ayı içerisinde Drupal Türkiye’de yer alan kişileri tanımak ve tanıtmak amacıyla başladığımız röportaj serimize Aralık ayında Orkut Murat Yılmaz ile devam ettik, yazısını yayınlamak yeni yıla kaldı. Orkut Bey ile Drupal ile intranet yapmak, Drupal Topluluğu ve Drupal 8 hakkındaki sohbetimizi sizin için yazdık. Keyifli okumalar.
-Merhaba bugün de Orkut Murat Yılmaz ile beraberiz. Orkut Bey kendinizi tanıtır mısınız.
Harita mühendisiyim. 2007 yılından beri çeşitli Drupal projelerinde, gerek geliştiricilik gerek analiz gerekse kullanıcı deneyimi tasarımı gibi görevler aldım ve o zaman bu zamandır birçok Drupal projesinde keyifle çalışıyorum.
-Yazılıma ilk Drupal ile mi başladınız?
Önceleri HTML, CSS ve PHP öğrenerek çeşitli projeler geliştirdim daha sonra da Drupal’a geçtim. O zamanlar çok sık kullandığım bir haber sitesi Drupal’a geçti. İstanbul içerisinde sanatçılarla yazılımcıları bir araya getiren bir topluluk sitesi yapıldı, bu sitenin yapımında da Drupal kullanıldı. Drupal ile herşey yapılabiliyor demek ki diye düşündüm. Ben de Drupal kullanmalıyım bir projemde dedim ve bir haber sitesi yaptım. Sonraki tüm projelerimde de Drupal kullandım.
-Peki daha sonrasında ne gibi işler yaptınız?
E-ticaret siteleri, kurumsal siteler, lead generation için siteler yaptık. Çeşitli senaryoların düzenlendiği, sipariş toplamaya yönelik siteleri başarıyla tamamladık. Bunların dışında çeşitli coğrafi uygulamalar ve haritalı uygulamaları yaptık Drupal üzerinde. Süreç yönetim sistemi, içerik yönetim sistemi gibi intranet siteleri geliştirdik.
Beyaz Saray’ın Drupal’a geçişinden beri, artık yüksek güvenlik isteyen pek çok uygulama Drupal ile yapılıyor
-İntranet dediniz. Bu siteleri yaparken neden Drupal’ı tercih ettiniz?
Esneklik ve ölçeklenebilirlik öncelikle çok önemli. İntranet projelerinde genellikle Microsoft’un SharePoint yazılımı kullanılıyor Türkiye’de. Ancak bu yazılımın önyüzü yeterince, istenildiği gibi değiştirilemiyor. Çok fazla esnek değil açıkçası. Bir de uygulamanın üretilmiş aynı bileşenini farklı bir biçimde üreten onlarca kurum var. Hangisini seçeceğinizi bilemiyorsunuz. Bu durum Drupal’da tamamen farklı. Drupal’da bir eklenti indirdiyseniz o eklentiyle ilgili binlerce kişi yorum yazmış ve geliştirilmesine binlerce kişi katkıda bulunmuş olur. Bu sayede çok hızlı bir şekilde sisteminizi hayata geçirebiliyorsunuz. Bunun dışında güvenlik açısından da çok değerli. Beyaz Saray’ın Drupal’a geçişinden beri, artık yüksek güvenlik isteyen pek çok uygulama Drupal ile yapılıyor. Bu gibi avantajlarla, bir kurumsal intranet yürütmek için Drupal daha iyi bir sistem haline gelmiş oluyor. Dünyada da Drupal üzerinden gerçekleştirilen pek çok intranet projesi var.
-Daha önce Tolga Bey ile yaptığımız röportajda da konuştuğumuz gibi Drupal’ın dünya üzerindeki kullanım oranı %2. Sizce bunun sebebi nedir?
Senaryolardan kaynaklanan bir durum var aslında, insanların kafası da bu sebeple karışıyor olabilir. Örneğin WordPress’te,senaryolar çok daha belli sınırlar içerisinde kalıyor blog sitesi, kurumsal site vs. gibi. Bu sayede bir kişi çok kısa sürede WordPress üzerinde bir site yapmayı çok kısa sürede öğrenip projesini hemen hayata geçirebilir oluyor. Bu nedenle Türkiye’nin nüfusu kadar Wordpress ile birşeyler yapan geliştirici var dünyada. Drupal’da böyle bir durum yok. Drupal üzerinde internette gördüğünüz hemen hemen herşeyi yapabilirsiniz. Bunu yaptığınız zaman da her bir senaryoyu öğrenmek daha fazla zamanınızı alıyor haliyle. Bu yüzden de yetişmiş, kalifiye eleman sayısı az. Toplamda 2 milyon kişilik bir topluluk ve bunun 114 bin kişisi geliştirici kısmında yer alıyor. Bu ekip, Drupal eklentilerini, çekirdeğine kod yazan ekip oluyor. Bu oranla %2 gibi bir sayı çıkıyor. Fakat yapılmış siteler içerisinde ilk 1000 listesinde çok fazla Drupal sitesi olduğunu görebiliyoruz.
-Az önce yaptığınız işlerden birinin harita tabanlı olduğunu söylediniz. Drupal GIS (geographic information system) için kullanılabilir mi?
Kullanılan çok fazla örneği var. Bir Drupal Topluluğu olan Location&Mapping'in (Konum ve Haritalama Topluluğu) yazdığı bir çok eklenti ve çeşitli senaryolar üzerinde sürekli yaptıkları testler var. OSGeo’nun (Open Source Geospatial Foundation) çıkarttığı OSGeo Live adlı DVD’deki yazılımlardan bir tanesi de Cartaro adlı bir Drupal dağıtımı. Bu yazılımlar orman ya da çevre bakanlığı tarafından, örneğin Türkiye’deki kuş cennetlerini işleyecekleri bir sistem olarak kullanılabilir. Benzer konularda, özellikle kamuda, belediyeyle ilgili alanlarda Drupal ile yapılmış kuruma göre özelleştirilmiş GIS’ler ya da özel Drupal dağıtımlar da kullanılabiliyor.
2017 bence Drupal 8’in yılı olacak
-Peki Drupal 8 ile ilgili ne düşünüyorsunuz?
Birincisi Drupal 8 daha önceki sürümlere göre çok daha fazla yer tutuyor. Fakat kurduğunuz zaman Views (Görünümler), çeşitli blokları gösterme, blokları kendi alanlarınıza ekleyebilme gibi daha önce eklentilerle yapabildiğiniz şeyleri çekirdek ile gelecek bir şekilde halledebiliyorsunuz. Drupal 8 için geliştirilmiş olan çekirdekler de daha esnek 7’ye göre. Yapamadığımız pek çok şeyi yapabilir, hatta daha hızlı yapabilir hale geliyorsunuz ancak benim düşüncem yine de Drupal 8’in bir parça daha olgunlaşmaya ihtiyacı var. 2017 bence 8’in yılı olacak ve yeni projelerin bir kısmında 8 kullanmamız iyi olacaktır diye düşünüyorum.
-Drupal ile ilgili söylemek istediğiniz başka bir şey var mı?
Sadece Drupal’ı felsefesiyle beraber insanların kullanıp daha fazla yaygınlaştırmasını temenni ediyorum.
Drupal Geliştirme Örneklerimiz
STGM Yüksek Trafikli, Esnek Web Portalı ve Veritabanları
MMO ve Şubeleri Drupal Multisite Web Portalı
Altar Teknoloji Drupal Web Sitesi ve SEO Çalışmaları
TMMOB Drupal Barındırma, Geliştirme ve Danışmanlık Hizmeti
İTÜ-DER Drupal 8 Tabanlı Web Sitesi ve Üye Forumu
