Açık Kaynak Kaynak Kodlu Yazılım (Open Source) ve Özgür Yazılım Nedir?
Gamze Çalışkan / 11.01.2020

Özgür Yazılım ve Açık Kaynak Kodlu Yazılım Nedir?

Açık kaynak kodlu yazılım, yazılımın kaynak kodunun incelenmesi, değiştirilmesi ve yazılımı elinde bulunduran kişinin yazılımı üçüncü kişilere ücretli veya ücretsiz dağıtabilmesini mümkün kılan bir yazılım modelidir. Kodun açık tutuluyor oluşu, doğal bir topluluk oluşmasını ve geliştirmeye açık olmasını sağlıyor. Böylelikle herkesin ulaşarak inceleyebileceği, değiştirebileceği ve geliştirebileceği bir alan-yazılım ortaya çıkmış olur. Bu durum ise denetlenebilir, güvenilebilir, esnek bir program yapısına ulaşılmasını sağlıyor.

Açık Kaynak Kod Yazılım Örnekleri

Kullanımında özgürlüğü tadacağınız, bilinen en popüler açık kaynak yazılımları listesi;

  • Drupal - İçerik yönetim sistemi (CMS)
  • Joomla - İçerik yönetim sistemi (CMS)
  • WordPress - İçerik yönetim sistemi (CMS)
  • Linux Çekirdeği ve Dağıtımları (Debian, Fedora, Slackware) - İşletim sistemi
  • PHP - Komut dosyası dili
  • Python - Programlama dili
  • Apache HTTP - Web sunucusu
  • FileZilla - FTP istemcisi
  • Firefox - Web tarayıcısı
  • Chromium - Web tarayıcı
  • LibreOffice - Ofis yazılım setleri
  • GIMP - Görüntü İşleme Programı
  • Thunderbird - e-posta, haber grubu,RSS ve sohbet istemcisi
  • VLC - Video oynatıcı
  • OpenShot - Video düzenleme

olarak karşımıza çıkıyor. Bu örnekleri çoğaltmak ve kullanım alanınıza göre tercih etmeniz mümkün.

Açık Kaynak Kodlu Yazılım Özellikleri

Açık kaynak kodlu yazılımların kullanımına ulaşılması özel mülk yazılımlardan daha kolaydır. Geliştirici güvenini yükseltir ve geliştiriciler bu ürün üzerinde daha söz sahibi ve güçlü hisseder. Açık kaynak kodlu yazılımların başlıca özellikleri ve avantajları:

  • Lisans maliyetinin olmaması,
  • Şeffaf ve süresiz olması,
  • Güvenli olması,
  • Esnek bir yapı olması,
  • Kalitesinin test edilebilir olması,
  • Geliştirilebilir olması,
  • Güncelliğini koruması,
  • Bir topluluk tarafından desteklenmesi,
  • Tedarikçi firma veya kişi ile yaşanabilecek bir sorunda başka firma veya kişiye aktarılabilir olması,
  • Mülkiyetinin kendi kurumunuzda kalması,

şeklinde sıralanabilir.

Açık kaynak kodlu yazılım kullanmak ise;

  • Kurumunuzun imajı için iyi bir yatırım olur,
  • Pazarlama ve lojistik giderlerini düşürür,
  • Daha esnek bir teknoloji ve daha hızlı inovasyon potansiyeli sunar,
  • Binlerce bağımsız programcının testiyle ve oluşan hataları düzeltme ile birlikte çok yüksek güvenlik sağlar,

böylece kurumunuzun birçok açıdan değerini korumasını sağlar.

Özgür Yazılım Nedir?

Özgür yazılım, kullanıcıya istediği gibi paylaşma, üzerinde çalışma ve ekleme yapma özgürlüğü tanıyan, açık kaynak kodların lisanslanmasıyla mümkün olan lisanstır. Size en uygun yazılımları özgürce kullanmanıza olanak tanınır.

Tanımlanan özgürlük ise şu şekilde belirtilmektedir;

  • Özgürlük 0: Programı herhangi bir amaç için çalıştırma özgürlüğü.
  • Özgürlük 1: Programın nasıl çalıştığını inceleme ve onu istediğiniz gibi yapma özgürlüğünü değiştirme.
  • Özgürlük 2: Komşunuza yardım edebilmeniz için yeniden dağıtma ve kopyalama özgürlüğü.
  • Özgürlük 3: Programı geliştirme ve geliştirmelerinizi (ve genel olarak değiştirilmiş sürümleri) herkese açık hale getirme özgürlüğü, böylece tüm topluluk yararlanır. (11)

Özgür Yazılım Neden Önemli?

Özgür yazılım kullanarak küresel bir topluluğun içinde yer alabilir, sizin için uygun olan bilgileri istediğiniz şekilde kullanabilir, geliştirebilir, paylaşabilir, eğitim alabilirsiniz. Tüm bunları yaparken hiç bir kısıtlamaya maruz kalmazsınız. Konunun uzmanı olmayabilir veya konu hakkında hata yapmaktan korkmadan geliştirmeler yapabilir, yetkinlikleri çok farklı kişilerce kontrol edilmesi, gerekirse düzeltilmesini ve böylelikle çok daha iyi bir program oluşturulmasını mümkün kılabilirsiniz.

Tüm bunlara olanak sağlayan özgür yazılım hareketi, bilgisayar bilimcisi Richard M. Stallman tarafından 1983 yılında başlatıldı ve 1985 yılında Özgür Yazılım Vakfı kuruldu.

Güçlü toplulukların üretimi olan açık kaynak kodlu çözümler için bizimle iletişime geçebilirsiniz

Kaynakça:

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Open-source_software
  2. https://opensource.com/
  3. https://en.wikipedia.org/wiki/Free_software
  4. https://www.thebalancecareers.com/what-is-open-source-software-2071941
  5. https://open.lib.umn.edu/informationsystems/chapter/10-4-examples-of-open-source-software

Açık Kaynak Çözümlerimiz

Açık Kaynak Uygulama Örneklerimiz

İlgili Yazılar

Reference content

Richard Stallman Kimdir?

Richard Stallman, ABD'li özgür yazılım aktivisti, sistem uzmanı ve yazılım geliştiricisidir. GNU Projesi ve Özgür Yazılım Vakfı'nın kurucusudur.

En savoir plus