Gerçek hayatta olduğu gibi, iyi ve kötü kavramları yazılım alanında da görecelidir. Kimilerine göre yazılımın hızlı olması, kimilerine göre güvenli olması, kimilerine göre uygun fiyatlı olması “iyi” olması için temel kriterdir. Fakat bir yazılımın ne kadar iyi olduğundan ziyade ihtiyaçlarınızı ne kadarını karşıladığı daha önemlidir. Bu yazıda öğrenme yönetim sisteminin nerelerde kullanıldığını belirtip ve özelliklerini karşılaştırarak ihtiyacınıza en uygun Öğrenme Yönetim Sistemi / LMS seçimini yapmanızı kolaylaştırmayı hedefliyoruz.
Öğrenme Yönetim Sistemi / LMS Nedir?
LMS, eğitim programlarının, kursların yönetilmesi için kullanılan yazılım uygulamalarının genel adıdır. Öğrenme Yönetim Sistemi (ÖYS) kursların/derslerin oluşturulması, kayıt işlemleri, derslerin yetkiler dahilinde alınması, içeriklerin saklanması, oyunlaştırma, tartışma, sosyal paylaşım gibi özellikleri içerir. ÖYS'lerde doküman yönetimi, kullanıcı işlemlerinin, eğitimlerin izlenmesi, takip edilmesi, sonuçların raporlanması, çeşitli sertifikaların oluşturulması olmazsa olmazlar arasındadır.
Neden Öğrenme Yönetim Sistemine İhtiyaç Duyarız?
Büyük ölçekli çok uluslu şirketlerden kobilere, geleneksel eğitim kurumlarından (üniversite, lise vb) e-öğrenme tabanlı eğitim kurumlarına, devlet kurumları ve yerel yönetimlerden STK’lara kadar e-öğrenme yapan herkes öğrenme yönetim sistemine ihtiyaç duyuyor. Son dönemde Coronavirüs sebebiyle oluşan toplumsal karantina hali özellikle eğitim kurumlarında LMS’leri zorunlu hale getirse de normal koşullarda da LMS’lerin kullanımı oldukça yaygın. Uzaktan Eğitim Platformlarının Avantaj ve Dezavantajları yazımızda da belirttiğimiz gibi eğitimin maliyetini azaltmak, coğrafi kısıtları ortadan kaldırmak, aynı anda çok fazla kişiye ulaşabilmek ve daha pek çok sebepten eğitim kurumları öğrenme yönetim sistemlerini tercih ediyor. Docebo’nun E-öğrenme Pazarı Trendleri ve Tahminleri 2017-2021 Raporu’na göre “2015 yılında e-Öğrenim pazarının büyüklüğünün 165 milyar USD'nin üzerinde olduğu tahmin edilmektedir ve 2016-2023 yılları arasında %5 büyüyerek 240 milyar USD'Yİ aşması beklenmektedir.” Bu sistemler yalnızca eğitim kurumların geleneksel eğitim öğretim süreçlerinin organizasyonu için değil çok daha geniş öğrenme süreçleri için tercih edilmektedir. Genellikle LMS’ler;
- Personel eğitimi,
- Personel oryantasyonu,
- Bilgi saklamak,
- İlk kez öğrenme,
- Daha fazla öğrenme,
- Eski bilgiyi hatırlama,
- Öğrenme performansının ölçülmesi, takip edilmesi ve raporlanması
gibi sebeplerden tercih edilmektedir.
Bir Öğrenme Yönetim Sisteminde Hangi Özelliklere Bakmalıyız?
Bir LMS seçimi yaparken ilk adım, ihtiyaçların ayrıntılı bir şekilde belirlenmesidir. Neye ihtiyaç duyduğunuzu tam olarak belirledikten sonra Öğrenme Yönetim Sistemi özelliklerini incelersiniz ve ihtiyacınızla en çok örtüşeni tercih edersiniz. Yazılım konusu uzmanlık alanınız olmayabilir ve ihtiyaçlarınızın yazılım tarafındaki karşılığını anlamakta zorluk çekebilirsiniz, bunun için de profesyonel bir yazılım firmasından destek alabilirsiniz (Binbiriz olarak kullanığımız tüm teknolojilerin açık kaynak olmasına önem vererek, müşterinin ihtiyacına göre özel yazılımlar üretiyoruz. Müşteri ihtiyaçları dinlendikten sonra kapsamlı bir araştırma yapıyor ve ihtiyaca uygun LMS tercihi yapıyor, ilgili özelleştirmeler gerçekleştiriyoruz). Öğrenme Yönetim Sistemi araştırması yaparken dikkat etmeniz gereken belli başlı başlıkları ise şu şekilde sıralayabiliriz;
- Açık Kaynak: LMS seçiminde bakmanız gereken ilk konulardan biri açık kaynak olup olmadığıdır. Açık kaynak kodlu bir Öğrenme Yönetim Sistemi kullandığınızda, yazılımı özelleştirebilirsiniz ve özelleştirdiğiniz bu yazılımın mülkiyeti size ait olur. Özel mülk yazılımın tedarikçi firma kısıtınız olmaz ve o açık kaynak teknolojiyi bilen binlerce tedarikçi ile çalışma şansınız olur. Ayrıca herhangi bir lisanslama bedeli ile karşılaşmazsınız.
- Raporlama: Eğitimlerin ne kadar sürdüğü, kimlerin eğitim aldığı, yaş,cinsiyet ve zaman dağılımları vb. istatistikler ile; gerçekleşen eğitimlerin verimi, gelecekteki ihtiyaçların tespiti ve en önemlisi biz ne yaptık,ne yapıyoruz,ne yapacağız sorunlarına ışık tutması açısından raporlama bir LMS’de büyük önem taşır.
- Eğitim Araçları: LMS’lerde formal eğitimin metod ve araçlarının çok ötesinde dijital araçların kullanılabilmesi ve eğitimin kalitesinin ve kavrama, öğrenme yüzdesinin arttırılabilmesi mümkündür. Bir LMS’de çeşitli oyunlaştırmaların yapılabilmesi, öğrenmenin daha eğlenceli hale getirilmesi mümkündür. Dolayısıyla çeşitli eğitim ve sınav araçlarına sahip olmak LMS seçiminde önemli bir faktördür.
- Özelleştirme Seçenekleri: Bir yazılımın varsayılan halde ihtiyaçlarınızı tamamen karşılaması çok düşük bir ihtimaldir. Bu yüzden ihtiyaçlarınıza paralel olarak bu yazılımın özelleştirilebilmesi gerekir.İhtiyaçlarınız için çok sayıda özelleştirme talebiniz olacaksa, bu konuda esnek bir LMS seçimi yapmalısınız.
- Entegrasyon Kolaylığı: Bir LMS’in SCORM and xAPI sistemlerle, ödeme alabilmek için bankalarla, sosyal medya araçlarıyla ve farklı yazılımlarla entegre edilmesi gerekebilir. Tercih edeceğiniz LMS’in, yazılımların birbirleri ile konuşabilmesini sağlayan API’ı ve ilgili dokümantasyonun olması entegrasyonlar konusunda önemli avantaj sağlayacaktır.
Yaygın Kullanılan Açık Kaynak LMS’lerin Karşılaştırması
Moodle
- Genel Bakış: Açık kaynak, ücretsiz, uluslararası bir topluluk tarafından desteklenen bir uzaktan öğrenme yönetim sistemidir. Her altı ayda bir güncellenen, her türlü mobil cihaza uyumlu, 100’ün üzerinde dil seçeneği ile güvenli bir altyapı sunuyor. Yaygın kullanılan bu LMS’nin, diğer sistemlere entegrasyon ve kurumunuzun eğitim yöntemine göre yapılandırma seçeneklerinde iddialı olduğunu söylemek mümkün.
- Yaygın Kullanılan Alanlar: Akademi, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, kamu kuruluşları
- Artıları:
- Ücretsiz bulut versiyonu birçok temel ihtiyacı karşılıyor.
- Büyük bir topluluk tarafından destekleniyor.
- LTI uyumlu.
- Çok esnek bir altyapısı var.
- Eksileri:
- Kullanımı diğer LMS’lere göre biraz daha zordur. Platformun kullanılabilmesi için eğitim ve araştırma gerekebiliyor.
- Temel raporlama arayüzleri mevcut olmasına rağmen ayrıntılı raporlamalarda sorunları bulunuyor.
- Farklı özellikler için bir geliştiriciye ihtiyaç duyulabiliyor.
Opigno
- Genel Bakış: Bir Drupal CMS dağıtımı olan Opigno LMS, ayrıntılı ve dinamik raporlama arayüzleri ile öğrenci, öğretmen veya çalışanların bilgilerinin değerlendirilmesini, eğitimlerinin yönetilmesini, başarılarının izlenmesini sağlar. Drupal’in büyük bir topluluk tarafından desteklendiğini hatırlarsak, bu desteğin Opigno LMS için olacağını da anlayabiliriz. Opigno LMS ile ölçeklenebilir, özelleştirilebilir, yapılandırılabilir, etkili bir uzaktan öğrenme platformu geliştirebilirsiniz.
- Yaygın Kullanılan Alanlar: Büyük işletmeler, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, kamu, küçük / orta ölçekli işletmeler
- Artıları:
- Açık kaynaktır, bu sayede kaynak kodlara ulaşabilir ve dilediğiniz özelleştirmeleri yapabilirsiniz.
- Drupal’in API öncelikli yapısı doğal olarak Opigno LMS’de de vardır. Bu sayede entegrasyon konusunda çok güçlü bir altyapı sunar.
- Özel dinamik ve mobil uyumlu temaları vardır.
- Ölçeklenebilirlik açısından çok gelişmiştir. 50.000’den fazla eş zamanlı kullanıcı ile test dilmiştir.
- Opigno LMS, SCORM (1.2 ve 2004 v3) ve TinCan (xAPI) ile tamamen uyumludur.
Zengin interaktif eğitim içerikleri oluşturmayı mümkün kılan H5P teknolojisi ile entegrasyonu kolaydır.
- Eksileri
- Drupal 7 ve Drupal 8, geliştirme açısından büyük farklılıklara sahiptir. Opigno LMS’i en güncel Drupal versiyonu üzerinden geliştirmek gerekir.
- Opigno LMS’nin güncellemesi, Drupal güncellemesine göre daha zordur.
Sakai
- Genel Bakış: Apereo vakfı tarafından desteklen, çeşitli akademi, STK, ticari firmalar ve bireyler tarafından geliştirilen bir açık kaynak yazılımdır. Aşırı esneklik konusunda iddialıdır ve çok çeşitli özelliklere sahiptir. Dünyanın önde gelen birçok koleji, üniversitesi ve kâr amacı gütmeyen kuruluşları tarafından daha çok tercih edilir.
- Yaygın Kullanılan Alanlar: Akademik, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar
- Artıları:
- Yetkin bir topluluğu bulunmaktadır.
- Teknik olarak güçlü ve ölçeklenebilir bir yapısı vardır.
- Öğrenme araçları ile entegrasyonu (LTI - Learning Tools Integration) sınırsızdır.
- Özelliştirilebilir, yapılandırılabilir yapısı ile, diğer bulutta barındırılan (cloud) LMS’lerin yapamadığı birçok şey, Sakai ile otomatikleştirilebilir.
- Eksileri:
- Sakai kurulumunun ve yönetiminin zor olduğu algısı var.
- Dahili konferans özelliği eksikliği var.
- Zengin medya türlerinin daha iyi yönetilmesi gerekiyor.
Open edX
- Genel Bakış: Harvard ve MIT gibi üniversitelerin ve Google’ın açık kaynaklı bir eğitim girişimidir. Kolay içerik oluşturma ve yönetimine izin veren XBlock teknolojisi ve ayrıntılı platform özelleştirmesi sayesinde Open edX hızla popülerlik kazanan kaliteli bir altyapı.
- Yaygın Kullanılan Alanlar: Akademi, freelancer, STK, kamu kuruluşları
- Artıları:
- Bir topluluk tarafından destekleniyor.
- Kullanıcı dostu arayüzü var.
- Uygulamada gezinmek, derslere erişim kolay.
- Öğrenciler sertifikalarını ücretsiz olarak denetleyebilir veya takip edebilir.
- Ölçeklenebilir ve özelleştirilebilir yapısıyla hem kurumsal eğitim için hem de uzaktan öğrenme için uygun.
- Eksileri
- Öğretmen merkezli olması konusunda eleştiri alıyor.
- Değerlendirme seçeneklerinde biraz zayıf.
Sonuç Olarak;
Dijitalleşen dünyada öğrenme yönetim sistemlerinin çok daha fazla yaygınlaşması ve formal eğitimin yerini alması bekleniyor. Başta eğitim / öğretim kurumları olmak üzere özel ve kamu sektörlerinin, STK’ların bu sürece hazırlıklı olması, geleneksel araçların yanına dijital araçları da koyması çok önemli. Binbiriz olarak kaliteli, esnek ve güvenli öğrenme yönetim sistemlerine ihtiyaç duyan kurumlara açık kaynak teknolojileri öneriyor ve bu konuda özel çözümler sunuyoruz.
Kaynaklar:
